Tại Sao Nước Mỹ Tham Chiến Tại Việt Nam? – Bài Học Đắt Giá Về Hòa Bình Và Tự Do
Chiến tranh Việt Nam là một chương đen tối trong lịch sử thế giới, gieo rắc đau thương, mất mát cho cả hai dân tộc. Vậy điều gì đã thôi thúc Hoa Kỳ, một quốc gia hùng mạnh bên kia bán cầu, can dự vào cuộc chiến tranh khốc liệt này? Bài viết này, dựa trên bài phát biểu của Tổng thống Lyndon B. Johnson vào ngày 28 tháng 7 năm 1965, sẽ hé lộ những lý do đằng sau quyết định lịch sử ấy.
Bức Thư Của Một Người Mẹ Và Nỗi Đau Chung Của Cả Dân Tộc
Trong bài phát biểu của mình, Tổng thống Johnson đã chia sẻ về lá thư của một người mẹ đến từ miền Trung Tây nước Mỹ. Bà chất chứa tâm tư: “Con trai tôi đang ở Việt Nam. Chồng tôi từng phục vụ trong Thế chiến thứ hai. Khi ấy, đất nước chúng ta đang có chiến tranh. Nhưng giờ đây, tôi không hiểu tại sao?”.
Câu hỏi của người mẹ ấy cũng là nỗi lòng của biết bao người dân Mỹ lúc bấy giờ. Tại sao những người con ưu tú của đất nước, sinh ra trong hòa bình và hy vọng, lại phải chịu đựng gian khổ, thậm chí hy sinh ở một nơi xa xôi như vậy?
Bài Học Từ Quá Khứ Và Mối Đe Dọa Của Chủ Nghĩa Cộng Sản
Tổng thống Johnson khẳng định, câu trả lời, cũng giống như chính cuộc chiến, không hề dễ dàng. Nó bắt nguồn từ những bài học đắt giá mà nước Mỹ đã trải qua trong hai cuộc chiến tranh thế giới và chiến tranh Triều Tiên.
“Ba lần trong đời tôi, trong hai cuộc chiến tranh thế giới và ở Triều Tiên, người Mỹ đã đến những vùng đất xa xôi để chiến đấu vì tự do. Chúng ta đã học được một bài học khủng khiếp và tàn bạo rằng rút lui không mang lại sự an toàn và yếu đuối không mang lại hòa bình.”
Ông chỉ rõ, cuộc chiến tại Việt Nam là một cuộc chiến khác biệt, không có những đội quân hành quân hay tuyên bố long trọng. Tuy nhiên, không thể phủ nhận một sự thật rằng đây là một cuộc chiến thực sự, do miền Bắc Việt Nam chỉ đạo và được Trung Quốc cộng sản thúc đẩy. Mục tiêu của họ là chinh phục miền Nam, đánh bại Hoa Kỳ, và mở rộng sự thống trị của chủ nghĩa cộng sản ở châu Á.
Lá Chắn Bảo Vệ Cho Các Quốc Gia Non Trẻ
Theo Tổng thống Johnson, nếu Hoa Kỳ bị đánh đuổi khỏi Việt Nam, sẽ không quốc gia nào có thể tin tưởng vào lời hứa hay sự bảo vệ của Mỹ nữa. Các quốc gia độc lập sẽ bị suy yếu, và một châu Á bị đe dọa bởi chủ nghĩa cộng sản chắc chắn sẽ gây nguy hiểm cho an ninh của chính Hoa Kỳ.
“Chúng tôi không chọn làm người bảo vệ ở cổng, nhưng không còn ai khác. Và đầu hàng ở Việt Nam cũng sẽ không mang lại hòa bình, bởi vì chúng ta đã học được từ Hitler ở Munich rằng thành công chỉ nuôi dưỡng tham vọng xâm lược.”
Ông cảnh báo, cuộc chiến sẽ tiếp tục lan rộng sang các quốc gia khác, gây ra những xung đột lớn hơn và tàn khốc hơn, như những gì lịch sử đã chứng minh.
Lời Hứa Danh Dự Và Trách Nhiệm Của Một Cường Quốc
Tổng thống Johnson nhấn mạnh, sự can thiệp của Hoa Kỳ vào Việt Nam còn xuất phát từ lời hứa long trọng của ba đời tổng thống Eisenhower, Kennedy, và chính ông. Trong suốt 11 năm, Hoa Kỳ đã cam kết giúp đỡ bảo vệ quốc gia nhỏ bé và dũng cảm này.
“Được củng cố bởi lời hứa đó, người dân miền Nam Việt Nam đã chiến đấu trong nhiều năm dài. Hàng ngàn người trong số họ đã chết. Hàng ngàn người khác đã bị thương tật và mang sẹo bởi chiến tranh. Chúng ta không thể nào thất hứa, hay từ bỏ cam kết của mình, hay bỏ rơi những người đã tin tưởng chúng ta trước sự khủng bố, đàn áp và giết chóc.”
Ông khẳng định, Hoa Kỳ sẽ tiếp tục hỗ trợ người dân miền Nam Việt Nam cải thiện đời sống, cung cấp lương thực, chăm sóc y tế, giáo dục trẻ em, và giúp đỡ người nông dân tăng gia sản xuất.
Khát Vọng Hòa Bình Và Quyết Tâm Bảo Vệ Tự Do
Tổng thống Johnson thừa nhận, việc gửi những người con ưu tú của đất nước vào chiến trường là một quyết định khó khăn và đau lòng. Tuy nhiên, ông cũng nhận thức rõ ràng rằng chừng nào còn những kẻ gieo rắc hận thù và hủy diệt, Hoa Kỳ phải có can đảm để chống lại, nếu không muốn tất cả những gì đã dày công xây dựng bị cuốn trôi bởi làn sóng chinh phục.
“Tôi sẽ làm tất cả những gì có thể để điều đó không bao giờ xảy ra. Nhưng tôi cũng biết, với tư cách là một công bộc thực tế, rằng chừng nào còn những kẻ gieo rắc hận thù và hủy diệt, chúng ta phải có can đảm để chống lại, nếu không muốn tất cả những gì đã dày công xây dựng bị cuốn trôi bởi làn sóng chinh phục.”
Ông kết thúc bài phát biểu với lời khẳng định: “Vì vậy, điều đó cũng sẽ không xảy ra. Chúng ta sẽ đứng vững ở Việt Nam.”
Kết luận
Bài phát biểu của Tổng thống Lyndon B. Johnson đã hé lộ những lý do phức tạp đằng sau sự can dự của Hoa Kỳ vào chiến tranh Việt Nam. Đó là sự giằng xé giữa bài học từ quá khứ, trách nhiệm của một cường quốc, và khát vọng bảo vệ thế giới tự do khỏi lưỡi hái của chủ nghĩa cộng sản. Dù lịch sử đã sang trang, nhưng những bài học từ cuộc chiến tranh này vẫn còn nguyên giá trị, nhắc nhở chúng ta về giá trị của hòa bình, tự do và trách nhiệm của mỗi quốc gia trong việc xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn.